Kary pieniężne za przejazd pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia, lub niezgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu.

 

Każdy przejazd pojazdu nienormatywnego wymaga specjalnego zezwolenia, wydanego przez uprawniony do tego organ.  Decyzja administracyjna wydana przez zarządcę dróg, dotyczy konkretnych pojazdów i określa terminy przejazdów. Na każdy zgłoszony we wniosku pojazd wydawany jest oddzielny wypis. Musi on znajdować się w każdym pojeździe nienormatywnym poruszającym się po drogach. Zezwolenie to jednak nie zwalnia kierowcy z przestrzegania pozostałych  przepisów, obowiązujących na drogach.

 

Organy upoważnione do kontroli

 

Za przejazdy bez ważnego zezwolenia, lub nieprzestrzeganie warunków w nim określonych grożą kary pieniężne. Zgodnie z artykułem 140aa. za nieprzestrzeganie warunków zezwolenia, lub jego brak, decyzją administracyjną nakłada się karę pieniężną.  Do jej nałożenia uprawnione są: Policja, Służba Celna, zarządca drogi, Straż Graniczna, lub Inspekcja Transportu drogowego. Wszystkie te służby mają prawo do kontroli pojazdu. Kara nakładana jest na organizatora transportu, spedytora, nadawcę, odbiorcę, lub załadowcę, jeżeli dowody wskazują wpływ, któregoś z nich na powstanie naruszenia. Nie nakłada się kary na kierowcę, lub umarza się postępowanie, jeżeli nie miał on wpływu na powstanie naruszenia. Zwolnione z postępowania nałożenia kary, są przejazdy Sił Zbrojnych.

 

Wysokość kary

 

Wysokość kary określa Art. 140ab. W zależności od przewinienia, jest to:

– za brak zezwolenia I i II kategorii- 1500 zł
– za brak zezwolenia III -VI kategorii-5000zł
– kary dla kategorii VII:

Jeżeli dopuszczone normy jak: rzeczywista masa pojazdu, nacisk osi, wymiary pojazdu przekroczone są do 10% nakłada się karę w wysokości 500 zł.
Jeżeli normy te przekroczono od 10- 20% wtedy kara zwiększona jest do 2000 zł. Powyżej 20% kara wynosi 15000 zł.
Jeżeli pojazd nienormatywny nie posiada potwierdzonego zawiadomienia zarządcy dróg o przejeździe przez most lub wiadukt (art. 64c ust. 9) nakładana kara, to 5000 zł. Jeżeli natomiast pomimo posiadania zezwolenia, nie przestrzega warunków przejazdu (art. 64c ust. 9) karą jest 3000 zł. Jeżeli zarządca dróg nie wyraża zgody na przejazd przez most, lub wiadukt a mimo to przewoźnik dokonuje nieuprawnionego przejazdu, wtedy kara wynosi 6000 zł. Zezwolenie określa ściśle warunki przejazdu dla kategorii VII i ich nieprzestrzeganie grozi karą 2000 zł.

 

Odwołanie od decyzji nałożenia kary

 

Zgodnie z Art. 140ac. od decyzji o nałożeniu kary, przysługuje możliwość odwołania. Należy złożyć je do organu nadrzędnego  od tego, który tą karę nałożył. Od chwili otrzymania decyzji jest na to 14 dni. Jeżeli decyzja jest ostateczna, terminem jest 30 dni od momentu jej otrzymania. Pieniądze wpłaca się na wskazany rachunek bankowy, a brak wpłaty skutkuje egzekucją administracyjną. Obowiązek ten przedawnia się po upływie 5 lat kalendarzowych, licząc od następnego roku po nałożeniu kary.

 

Pojazdy ponadnormatywne podmiotów zagranicznych

 

Sytuację naruszenia przepisów przez podmioty obcokrajowe określa Art. 140ad. Jeżeli podmiot pochodzi z kraju, z którym Polska nie ma podpisanej umowy o wzajemnej egzekucji kar pieniężnych, za naruszenie pobierana jest kaucja, odpowiadająca przewidywanej karze pieniężnej. Może być ona pobrana w formie gotówkowej, płatności kartą, przelewu bankowego na nieoprocentowany rachunek. Jest ona później przekazywana na rachunek  bankowy podmiotu nakładającego karę, po jej uprawomocnieniu.

 

Przepisy a rzeczywistość

 

W praktyce nałożenie kary za nieprzestrzeganie warunków zezwolenia, jest niezwykle trudne i skomplikowane. Inspektorzy żeby nałożyć karę za nadmierne naciski na oś pojazdu, zobowiązani są do wiarygodnego ważenia. Nie zawsze jest taka możliwość. Istnieje też wiele rozbieżności w stosowaniu kar. Przekroczenie parametrów jest różnie klasyfikowane w zależności od organu kontrolującego. Często inspektorzy mają problem z zakwalifikowaniem danego przekroczenia do odpowiedniej kategorii. Zdarzają się paradoksy, że za pojazd bardziej przeładowany, kara jest mniejsza niż za znacznie mniej przeładowany. Przepisy, które miały na celu ochronę dróg sprawiają, że przewoźnicy, by zmniejszyć wysokość kar zwiększają ładunek, narażając drogi na uszkodzenia i zwiększając zagrożenie dla ruchu drogowego. Sprawa ta, jest tak skomplikowana, że skarga trafiła do Komisji Europejskiej, która przyznała rację polskim przewoźnikom, karanym za przekroczenie nacisków na osie. By jednak wprowadzić w życie decyzje KE, konieczna jest zmiana naszego prawa drogowego. Dopóki tak się nie stanie, przewoźnicy będą przegrywać w sądach  na rzecz Skarbu Państwa.